کتاب ده آهنگ از مرتضی محجوبی

پیشگفتار

بی شک مرتضی خان محجوبی نه تنها از برجسته گان زمان خود بلکه از نوادر موسیقی ایرانی است. چیره دستی او در نوازندگی زبانزد اهل فن است و سبک خاص و بدیع او در نواختن قطعات ایرانی همراه با شیدایی و شوریدگی کم نظیر از او نوازنده ای بی همتا ساخت که تاکنون همچنان بی بدیل مانده است. اما در کنار نوازندگی کار آهنگسازی او نیز مخصوص به خود او و ممتاز است. آثار به جا مانده از او جزو بهترین های تصنیف سازی است و تعدادی از آنها جزو آثار جاویدان در موسیقی ایران است. آهنگهای مرتضی خان جزو اولین آثار اجرا شده در برنامه گلها و نیز جزو بهترین های آن است که تقریباً اکثر آنها توسط شادروان غلامحسین بنان و با اشعار شادروان رهی معیری می باشد و چنانکه گویی دست سرنوشت این سه یار با وفا را در کنار هم قرار داده تا با دست توانای شادروان داوود پیرنیا آثاری جاویدان پدید آورند. روانشان شاد باد.

اما اجرای این آثار با تار و سه تار از یکسو رپرتوار این سازها را وسعت و غنا بخشیده و از سوی دیگر ضمن پرورش ذوق و استعداد نوازندگان – به خاطر سبک ممتاز و انحصاری خود – موجب گسترش دایره تکنیکی و نیز ارتقای آگاهی آنها از سیر تکاملی موسیقی  کشور ما و شناخت سبک های مختلف و دوره های گوناگون موسیقی ایرانی می گردد.

نت نویسی آهنگها از روی نوارهای اجرا شده در برنامه گلها با صدای روانشاد غلامحسین بنان انجام گرفته است و سعی واقعی شده تا حتی الامکان مطابق اصل باشد؛ اما در عین حال استفاده عام تر و نیز انطباق با تکنیک تار و سه تار اقتضا می کرد که جزیی دخل و تصرفاتی درآنها اعمال شود. نکته دیگر خطهای اتصال و جمله بندی است که سعی شده جهت آسان شدن ملودی اشعار – به ویژه در بخشهای مربوط به خواننده – دقیقاً منطبق بر سیلا ب های اشعار  باشند؛ اما ممکن است گاهی برای نوازنده تولید اشکال کند که در این صورت می توان آنها را نادیده گرفته و هر طور که مناسب تر بود اجرا کرد. رویهمرفته در نت نویسی رعایت ساده نویسی شده است و اجرای حالات و طرز اجرای خاص به عهده نوازندگان گذاشته شده است.

در خاتمه ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شادروانان مرتضی محجوبی، رهی معیری و غلامحسین بنان و تمامی کسانی که از آنها آموخته ایم و با امید به اینکه این کتاب مورد قبول اساتید گرانمایه و سایر علاقمندان قرار گیرد مطلب را به پایان می بریم.

انتشارات سرود